Optimale Mondzorg voor Ouderen: Een Belangrijk Aspect van Gezond Ouder Worden
In Nederland worden we steeds ouder en behouden we ook steeds langer en vaker ons eigen gebit. Voor veel ouderen werd mondzorg pas op latere leeftijd gewoon. In hun kindertijd was daar meestal nog geen aandacht en gelegenheid voor. Tegenwoordig is er meer aandacht voor ouderen in de praktijk, thuis en in het verpleeghuis van goede mondzorg te voorzien. Ook is het meer gewoon geworden dat men, mede door goede mondhygiëne en mondzorg tot op hoge leeftijd actief, bewust en gezonder blijft. Tandenpoetsen is tegenwoordig voor bijna iedereen een (twee)dagelijkse gewoonte. Naast dat het voor de gezondheid belangrijk is om de mondhygiëne goed te onderhouden, is het ook van belang voor de kwaliteit van leven. Als je je niet meer goed kunt bewegen en beperkter wordt in je activiteiten kan je meer geïsoleerd raken. De wereld om je heen kan dan steeds kleiner worden. Genieten van een lekker hapje en drankje is een van de dingen die mensen lang kunnen blijven doen. Een gezonde pijnloze mond en een goed kauwvermogen helpt daarbij. Een goed kauwvermogen is niet alleen belangrijk om te genieten van eten. Kauwen is fitness voor het brein! Belangrijk dus om rustig te eten en goed te kauwen. Daarom is het jammer dat ouderen in verpleeghuizen vaak zacht voedsel krijgen. Ouderen zouden juist flink moeten kauwen op een appel, komkommer of broodkorst. De vitaminen, mineralen en vezels uit 'echt eten' zijn waardevol voor het lichaam en het kauwen stimuleert de prefrontale kwab van de hersenen. Het is een vorm van bewegen, net zoals de dagelijkse wandeling die geadviseerd wordt door de bekende hoogleraar neuropsychologie, Erik Scherder voor het gezond houden van het brein. In de links over 'kauwen is fitness' en 'ouderen in verpleeghuizen' lees je de uitleg van Erik Scherder. Wat ouderen zelf willen is heel verschillend. De een vindt het erg belangrijk om er goed verzorgd uit te zien en een frisse mondgeur te hebben terwijl de ander juist enorme weerstand voelt om die moeite nog te doen. Lees meer hierover op de pagina Energieker ouder door een gezonde mond. Een tandarts of mondhygienist kan een vermoeden van b.v. diabetes als eerste signaleren door veranderingen in de mondgezondheid. Als de behandeling op een tandvleesontsteking niet aanslaat kan er sprake zijn van een nog niet ontdekte ziekte en geeft reden voor verwijzing naar de huisarts. Veel voorkomende problemen bij ouderen: Gebitsslijtage, Tanderosie, Blootliggende tandhalzen, Gaatjes in het tandbeen, Loszittende prothese, Bloedend tandvlees, gingivitis, Loszittende tanden door parodontitis, Droge mond, Verstoorde smaak, vieze smaak, Onfrisse mondgeur, slechte adem. De gezondheid van het gebit kan de algemene gezondheid beïnvloeden. En andersom ook: ziektes kunnen van invloed zijn op de mondgezondheid. Bijvoorbeeld bij diabetes type 2 bestaat er een wisselwerking tussen het tandvlees en de suikerwaardes in het bloed. Soms ontdekken tandheelkundigen sneller diabetes dan de huisarts. Mondzorg tijdens oncologische behandeling is essentieel om complicaties te voorkomen. Voor patiënten die een oncologische behandeling ondergaan of reeds hebben gehad, is een gezonde mond essentieel. Uit onderzoek blijkt dat ouderen onnodig vaak door complicaties aan het gebit overlijden. Het blijkt dat een op de tien verpleeghuispatiënten overlijdt aan de gevolgen van een longontsteking waarbij een medeoorzaak bacteriën uit de mondholte zijn. Deze bacteriën waren het gevolg van slechte mondgezondheid. Bovendien kan een tandvleesaandoening ziektes die ouderen vaak hebben verergeren en misschien ook (mede) veroorzaken. We hebben het dan over ouderdomsdiabetes, hart- en vaatziektes en reuma. Toch willen we deze onderzoeksgegevens nuanceren gezien de omstandigheden van de meer kwetsbare ouderen waarbij mondhygiëne moeilijker correct kan worden uitgevoerd en er zijn inmiddels mildere geluiden dat je in bepaalde omstandigheden moet accepteren dat b.v. interdentaal reinigen of het poetsen van de binnenkant van het gebit niet meer mogelijk is. Dwang en te veel stress moet ten alle tijden worden voorkomen waardoor er soms keuzes moeten worden gemaakt. En wat vandaag niet kan is misschien morgen of later op de dag wel mogelijk. In de terminale fase staat alle zorg in het teken van comfort. Een aangepaste mondzorg is dan van groot belang. Er kan sprake zijn van pijn in de mond door een slecht zittende gebitsprothese die dan ook, tenzij de persoon het wil blijven dragen, wordt verwijderd in deze fase, het gaat tenslotte om comfort. De medicatie die als pijnbestrijding wordt gebruikt, heeft vaak een droge mond als bijwerking. Dit maakt spreken erg lastig. Het gebruik van lippen balsem kan voorkomen dat de lippen openbarsten, wat zeer pijnlijk is. Smeer dan ook de mondhoeken goed in. De mond kan worden bevochtigt met een speciale spray. Omdat verpleegkundigen, verzorgenden en tandheelkundigen erg druk zijn door de personele tekorten is het noodzaak dat uitvindingen worden gedaan waardoor zij efficiënter kunnen werken. Lees meer op de pagina Mijn Medisch Logboek dat de bedenker uit een behoefte heeft ontwikkeld. Het logboek is ideaal om vroeg mee te beginnen voor je jonge kind(eren) en zeker ook voor senioren die meestal vaker met medische hulp te maken krijgen. Hou overzicht over de medische afspraken en behandelingen. Door van tevoren al symptomen en vragen te noteren, wordt er niets vergeten tijdens het gesprek. Overzicht en voorbereiding geeft rust en is ook fijn voor de mantelzorger die meekijkt of de zorg overneemt. Je kan Mijn Medisch Logboek bestellen via de homeworktimewebshop.